Tekst : Lucas 5 : 27 - 32
Lucas 5: 27 - En hierna ging Hij weg, en Hij zag een tollenaar, van wie de naam Levi was, in het tolhuis zitten en Hij zei tegen hem: Volg Mij!
Jezus kwam net als in vele
andere plaatsen langs een tolhuis. Wij kennen zoiets wel wanneer we over de
Zeelandbrug moesten. Zoals in deze tijd door de Westerscheldetunnel gaan of op
de Franse wegen rijden. We komen dan langs een tolkantoortje. Heel vaak realiseren
we niet dat daar iemand in zit met een leven, zoals wij zelf. Iemand met een
gezin, familie, vrienden en collega’s. Waar wij veel meer mee bezig zijn of we
wel voldoende geld bij ons hebben om voorbij het tolkantoortje te komen.
Tegelijkertijd vragen we ons af waarom het zo duur moet zijn.
Wanneer we lezen wat er
gebeurt in het verhaal van Levi, dan zien we dat Jezus opmerkzaam was. Hij
moest voorbij een punt waar Hij geld moest geven om in de plaats te kunnen. Om een bezoek
aan een stad, de markt of familie te doen,
had de Romeinse overheid ingesteld om geld af te dragen. Zonder dat er
een belang was aan de kant van de bezoeker, zou deze niet zomaar geld geven aan
de tollenaar.
Zo kwam Jezus ook niet
zomaar naar de plaats waar Levi als tollenaar aan de weg zat. Maar Jezus zag niet alleen de ambtenaar in
functie, maar Hij zag ook de mens Levi. Een mens, die blijkbaar bezocht moest
worden door Jezus. Jezus vertegenwoordigde niet het Romeinse rijk, maar het
Koninkrijk van Zijn Vader.
Deze Levi was een zoon van
Abraham, zoals we dat ook mogen lezen over Zacheus. Iemand die andere wortels /
afkomst heeft, dan dat zijn dagelijkse bezigheden lieten zien. Maar in de ogen
van de mensen was hij uitschot. Iemand, die zijn land had verraden en gerekend
moest worden onder de ongelovige heidenen. Zo iemand was onrein en daar kwam je
niet over de vloer. Dat was het stigma die Levi net als Zacheus met zich
meedroeg onder zijn tijdsgenoten.
Het stigmatiseren van
mensen is ons niet vreemd. Aanmerken dat er iets aan hen mankeert. Een
betekenis van het woord stigma is : schandvlek of brandmerk
dat aan een bepaald persoon, een groep personen of aan een zaak wordt
gekoppeld. Een stigma kan ook een vooroordeel zijn, waarbij een negatief kenmerk wordt genoemd die
zou horen bij de persoon of groep.
Bij Levi zou je kunnen
zeggen, dat hij een afvallige was van het geloof en een verrader van zijn volk.
Hij werd aangemerkt als iemand die gelijk stond aan iemand, die als een
ongelovige en vijand leeft. Zo iemand verdiende het niet om een goed bestaan te
hebben. Zo iemand mocht en moest je niet over de vloer hebben. Daar wilde je
niet mee geassocieerd worden.
In mijn leven ben ik ook
verschillende stigma’s tegen gekomen. Mensen met rood haar, zoals ik vroeger één daarvan was, geeft voldoende om mensen uit hun omgeving van
alles hierover te laten zeggen. Het leek wel of zij een legale grond hadden
gevonden voor hun gedrag en woorden. Mensen uit een
andere land of een bepaald milieu lijken ditzelfde mee te maken en ervaren. Wanneer er een misdaad is
gepleegd wordt makkelijk gewezen naar hen.
Zo heb ik zelf ondervonden
hoe de politie bij mijn huis kwam en mij en mijn ouders ondervroeg waar ik op
een avond was. Er was lood van onze dorpskerk gestolen en ruiten waren
ingegooid. Ja er was een rooie gezien en dat zal 'm wel zijn geweest.
Met deze aanwijzing kwam de politie met de beschuldiging. Onterecht was ik
beschuldigd.
Levi bevond zich in een
arbeidsgroep, die slecht bekend stond om hun gedrag, houding en plaats, die zij
innamen naar anderen toe. Hoe makkelijk zou het dan zijn geweest om te zeggen,
dat geloof en deel hebben aan de beloften van Abraham hem door zijn eigen
toedoen aan zijn neus voorbij gingen. Hij had het niet verdiend. In het hart
van velen was hij al een veroordeelde en kenden zij hem de plaats, die God had
gegeven niet meer toe. M.a.w. het gevaar is van vooroordeel dat we ons
rechtvaardigen en :
-
niet de moeite
doen om te onderzoeken hoe het nou werkelijk zit (ogen sluiten)
-
anderen napraten
wat zij vinden hoe is het is. (roddel, kwaadsprekerij)
-
niet kijken /
onderzoeken waarom iemand zo doet, praat en is. (oordeel)
-
de ander geen
kans meer geven en sluiten ons hart af. (geen genade)
-
meer gaan
benoemen wat er fout is en zoeken steeds naar bevestiging dat dit zo is. (met
de vinger nawijzen)
-
de ander meer
zien als een probleem dan als een medemens. (onpersoonlijk)
En dan gebeurt het
ongebruikelijke dat Jezus uitgerekend tegen deze man zegt : “Volg Mij.” Jezus werd gezien als een rabbi, naar de
maatstaven van de Joodse cultuur en opvatting van het geloof. Jezus stond in de
optiek van de Joodse leiders aan de kant van de gelovigen en het uitverkoren
volk van God. Hoe kon deze man tegen zo’n overduidelijk zondig mens zeggen
: “Volg
Mij.” Wat Jezus doet is ongehoord.
Dit is niet volgens onze opvatting, traditie en de normen die wij hanteren.
Maar wat er dan gebeurt
had niemand kunnen bedenken. Deze man, die als een ongelovige leeft, gaat Jezus
volgen. Er staat : Lucas 5 : 28 -
En hij stond op, liet alles achter en volgde Hem. Als
reactie op Jezus, staat hij op en verlaat de plek van zijn inkomsten. De plaats
van zijn sociale status. De plaats van een leven, waarbij hij als overloper
werd gezien in een maatschappij, dat werd gedomineerd door een ander volk. En
hij, Levi, die niet meer meetelde onder zijn eigen volk, ging naar Jezus, Die
hem persoonlijk aansprak om te volgen. Deze Jezus, Die hem wel ziet zitten en
aanspreekt om met Hem mee te gaan, was voldoende om los te laten, waar hij
allang vrij van wilde zijn.
Er gebeurt nog iets
bijzonders. God had hem op het oog om deel te krijgen aan de bediening en leven
van Jezus. God had hem niet afgeschreven. Levi’s manier van leven was niet te
problematisch voor God. Uit al die mensen, die Jezus ontmoet, is er maar één
man als Levi. God ziet hem als uniek en onvervangbaar. Hij had door zijn
afkomst en volgens Gods eigen plan deel aan de beloften die God o.a. aan
Abraham had uitgesproken. Hij zag het hart van deze man, die hunkerde naar
aanvaarding, liefde en …. vergeving. Hij kreeg een doel en een plan om voor te
leven. Hij werd als het ware uit de goot van de maatschappij door God op
geraapt en op zijn geestelijke voeten gezet.
De boodschap van Johannes
de Doper om zich te voor te bereiden op de komst
van de Messias hadden
velen niet begrepen en ontvangen. Johannes had er op gewezen dat hun manier van
leven moest veranderen. Hij had toen Jezus aan de oever van de Jordaan kwam om
gedoopt te worden uitgeroepen : “Zie
het Lam Gods dat de zonde van de wereld wegneemt.” (Joh. 1:29)
Iedereen, die daar was had het kunnen horen en weten. Maar tussen horen en
toepassen wat je weet kan een wereld van verschil zitten.
Zomaar los laten wat je al
weet en kent. Dat kan behoorlijk eng zijn. Zeker als de geestelijke leiders uit
die tijd een uitgesproken mening daarover hebben. Denken voor jezelf was niet
toegestaan, je moest volgen wat je geleerd was. Weinigen kregen de toegang tot
onderzoek en dan nog hadden zij een leermeester, die de klei van het denken en
geloof vorm gaf volgens overleveringen. Het ging niet om jou als individu, maar
om het geheel. Een denkwijze die anders was en is dan wat wij in het Westen
kennen.
Lucas 5 : 29 - En Levi bereidde voor Hem een grote maaltijd
in zijn huis en er was een grote menigte van tollenaars
en van anderen, die met hen aanlagen. De
situatie lijkt nog meer uit de hand te lopen. Nu is het niet alleen de rabbi en
de grote zondaar, maar er ontstond een hele orgie. Zo leek het. Dit was
ongehoord, ongepast. Wij zouden zeggen in deze tijd : Hadden ze daar wel een
vergunning voor om met zoveel mensen bij elkaar te komen? We kennen de
uitspraak : “Brutalen hebben de
halve wereld.” Denken ze nou echt dat ze onder en boven de
wet zijn?
Maar de reden waarom Jezus
in deze plaats zien we in Lucas 5 : 32 - “Wie
gezond zijn, hebben geen dokter nodig, maar wie ziek zijn. Ik ben niet gekomen
om rechtvaardigen tot bekering te roepen, maar zondaars.” God was er niet op
uit om de wereld en de kroon van Zijn schepping in de gebrokenheid door de
zonde, ziekte en dood te laten. Hij wilde Zijn hand uitsteken naar mensen, die
het zelf niet kunnen en hebben. Hij wil recht doen aan mensen, die net als wij
even kostbaar zijn, maar de boodschap van hoop nog niet hebben gehoord en
ontvangen. Jezus had niet alleen Levi op het oog, maar ieder die onder dezelfde
omstandigheden verstoken waren van Gods bedoeling met het leven.
Als we rechtvaardig in onze eigen ogen zijn, dan hebben we niemand
nodig. Dan lossen we het zelf wel op. Maar als we tot het besef komen dat onze
weg op een doodlopende weg is. Dan is er hoop op uitredding mogelijk. Dan
beseffen we dat we het zelf niet kunnen. Dit geldt niet alleen voor de ongelovige,
maar ook voor ons. Hoe vaak moeten wij de tomtom van ons geloof bij stellen om
weer richting te krijgen in ons leven. Daarvoor steekt God ook Zijn hand naar
ons uit.
God wil elk mens een nieuw begin geven, een 2e kans. Dat zien
we in het leven van Levi en degenen, die in zijn netwerk zitten. Hij was bereid
om ja tegen Jezus te zeggen en Hem te volgen. Daardoor konden zijn vrienden ook
Jezus ontmoeten.
Elke dag komen er mensen in Nederland bij, die geen netwerk hebben waar
zij hulp van kunnen krijgen. Mensen die door omstandigheden alleen zijn komen
te staan door problemen, scheiding of als vreemdeling in ons land verblijven.
Zij hebben net als Levi en wij recht op een netwerk dat om hen heen gaat staan.
Sociale contacten en concrete hulp is vaak hard nodig.
We leven in een land waar niet meer de overheid alles doet, maar juist
ons als burgers aanspoort om elkaar te helpen. Een geweldige kans voor de Kerk
van Jezus Christus om weer in beweging te komen daar waar we het uit handen
hadden gegeven. Een uitdaging om met onze contacten en netwerk aan de slag te
gaan uit te reiken naar anderen.
Is het dan niet geweldig, dat Hij door u ook uw netwerk wil aanraken en
tot Hem trekken? Mattheus 5 : 16 - Laat
zo uw licht schijnen voor de mensen, opdat zij uw goede werken zien en uw
Vader, die in de hemelen is, verheerlijken. Levi, beter bekend als Mattheus werd een discipel en
later apostel van de Here Jezus Christus, die bereid was om zijn leven te geven
voor de boodschap van het Koninkrijk van God. Hij droeg het licht van Gods
liefde in zich en deelde dat uit daar waar God hem zond.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten